آیا جارو رباتیک برای استفاده روی فرش مناسب است؟

وقتی می‌‌پرسید «آیا جارو رباتیک برای فرش مناسب است؟»، احتمالا یا قصد خرید جارو رباتیک دارید یا همین حالا یکی دارید و می‌‌خواهید بدانید که می‌‌توانید روی فرش از آن استفاده کنید یا خیر.

پاسخ کوتاه این است که:«بله»؛ به طور کلی جاروهای رباتیک بر روی فرش نیز کاربری مفیدی ارائه می‌دهند. اما نکات مهم و البته ساده‌ای وجود دارد که لازم است پیش از خرید به آن‌ها توجه کنید!

در انتخاب یک جارو رباتیک کارآمد که مناسب فرش و تمامی بخش‌های خانه باشد، می‌بایست ویژگی‌های دستگاه، محیط و شرایط خانه و نوع فرش خود را در نظر بگیرید. قدرت مکش، نوع برس و فیلتر، ارتفاع پرز فرش، تعداد فرش‌ها، ابعاد خانه و میزان استفاده، همگی روی عملکرد دستگاه تاثیر دارند. به همین دلیل، در این مطلب از مجله نتومی نکاتی که لازم است پیش از خرید جارو رباتیک بدانید را بررسی می‌کنیم تا با توجه به نیازها و شرایط خود، دستگاه مناسبی را انتخاب کنید. 

توان مکش جارو رباتیک و اهمیت آن برای فرش

قدرت مکش جارو رباتیک (Robot Vacuum) اصلی‌ترین عامل در کیفیت تمیزکاری روی فرش است. این توان معمولاً با PA (پاسکال) یا وات اندازه‌گیری می‌‌شود که طبیعتا هر چه بالاتر باشد، ذرات گرد و غبار و پرزهای عمق فرش بهتر جمع‌آوری می‌شوند.

برای فرش‌های معمولی، مکش حدود ۳۰۰۰ پاسکال کافی است، اما برای فرش‌های پرز بلند، ضخیم یا خانه‌های بزرگ، به ویژه زمانی که به دنبال جارو رباتیک برای متراژ بالا هستید، بهتر است توان مکش ۵۰۰۰ پاسکال و بالاتر باشد. جاروهای روباتیک با مکش پایین تنها سطح فرش را تمیز می‌‌کنند و در فضاهای بزرگ یا فرش‌های حجیم، عملکرد مناسبی نخواهند داشت. انتخاب دستگاه با توان مکش مناسب تضمین می‌‌کند که حتی در خانه‌های وسیع، فرش شما به طور موثر تمیز شود.

مدل‌های پیشنهادی

• Xiaomi Vacuum S۲۰: توان مکش متوسط، مناسب فرش‌های با پرز کوتاه
• Roborock Qrevo Curv: قدرت مکش بالا + برس لاستیکی، مخصوص فرش‌های سنگین
• Ecovacs X۸ Pro Omni: مکش بسیار بالا، مناسب برای فرش‌های پرز بلند و فضاهای بزرگ
• Dreame L۱۰S Pro Gen ۲: مکش قوی، طراحی حرفه‌ای برای فرش‌های حجیم و پرزدار

نوع برس و قابلیت جمع‌آوری پرز فرش

نوع برس در عملکرد جارو رباتیک روی فرش، به‌ویژه در خانه‌هایی که حیوان خانگی دارند، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. برس‌های مختلف رفتار متفاوتی نسبت به مو و پرز نشان می‌‌دهند و انتخاب نوع مناسب می‌‌تواند کیفیت تمیزکاری را به‌طور چشم‌گیری افزایش دهد.

برس مرکزی و جانبی (Main and Side Brushes)

جاروهای رباتیک معمولاً از دو نوع برس استفاده می‌کنند: برس مرکزی (main brush / roller brush) و برس جانبی (side brush / edge brush). برس مرکزی که در وسط دستگاه قرار دارد، وظیفه جمع‌آوری گرد و غبار، پرز و مو از سطح فرش و کف را برعهده دارد و بسته به مدل می‌تواند ترکیبی از الیاف و پلاستیک یا تمام لاستیکی (rubber roller) باشد. برس جانبی نیز برای پاک‌سازی گوشه‌ها، کنار دیوار و لبه‌ها طراحی شده و ذرات را به مسیر برس مرکزی هدایت می‌کند. ترکیب این دو برس عملکرد کارآمد و یکنواختی روی انواع سطوح فراهم می‌کند.

برس ترکیبی (Combo Brush – الیاف نایلونی + تیغه لاستیکی)

جاروهای رباتیک مجهز به برس‌های نایلونی یا پلاستیکی، در تمیز کردن سطوحی مانند فرش‌های کم‌پرز، موکت و انواع کف‌پوش عملکرد قابل‌ قبولی دارند.
با این حال، برای خانه‌هایی که فرش‌های پرز بلند دارند یا حیوان خانگی در آن‌ها نگهداری می‌‌شود، این نوع برس‌ها گزینه‌ی مناسبی نیستند؛ زیرا مو و پرز به‌ راحتی به دور برس پیچیده می‌‌شود و با انسداد آن، قدرت مکش و کیفیت تمیزکاری کاهش پیدا می‌‌کند و همچنین نیاز به نظافت و نگهداری بیشتری ایجاد می‌‌شود.

با وجود این محدودیت‌ها، جاروهای رباتیک با برس نایلونی یا پلاستیکی همچنان انتخابی مناسب برای افرادی هستند که بودجه‌ی محدودتری دارند و به‌ دنبال تمیزکاری سبک و روزمره هستند و در خانه حیوان خانگی یا فرش پرز بلند ندارند.

برس تمام‌ لاستیکی (Rubber / Silicone Brush)

برس‌های تمام‌ لاستیکی دارای تیغه‌های منعطفی هستند که هنگام چرخش، به‌ خوبی در بافت فرش فرو می‌‌روند و پرزها و ذرات را از عمق الیاف جدا می‌‌کنند.
مزیت مهم این نوع برس‌ها این است که مو به آن‌ها نمی‌چسبد و دورشان پیچیده نمی‌شود؛ به همین دلیل برای فرش‌های ضخیم و همچنین خانه‌هایی که حیوان خانگی دارند، عملکرد بسیار بهتری نسبت به برس‌های نایلونی یا ترکیبی ارائه می‌‌دهند.

اگر به‌دنبال جارو رباتیک مناسب برای خانه‌های دارای حیوان خانگی هستید، برس تمام‌ لاستیکی حداقل استاندارد توصیه‌ شده محسوب می‌‌شود.

مدل‌های پیشنهادی

• Dreame L۱۰S  Pro  Gen  ۲: دارای برس اصلی تمام لاستیکی
• Ecovacs Deebot X۸ Pro Omni: دارای برس مرکزی لاستیکی و برس جانبی

ارتفاع فرش و قابلیت جارو رباتیک در عبور از آن

یکی از عوامل مهم در عملکرد جارو رباتیک روی فرش، ارتفاع یا ضخامت فرش و میزان توانایی دستگاه در عبور از لبه‌ فرش است. جاروهای رباتیک برای اینکه بتوانند وارد سطح فرش شوند، باید لبه‌ آن را مانند یک مانع کوچک بالا بروند. این توانایی معمولاً با عنوان Obstacle Climbing Height یا «توان عبور از موانع» در مشخصات فنی دستگاه ذکر می‌‌شود.

به‌طور معمول، فرش‌های نازک ارتفاعی کمتر از ۱۰ میلی‌متر دارند، فرش‌های ماشینی رایج بین ۱۰ تا ۱۵ میلی‌متر هستند و فرش‌های ضخیم یا دست‌بافت ممکن است به ۱۵ تا ۲۵ میلی‌متر برسند. بیشتر جاروهای رباتیک اقتصادی توان عبور ۲۰ میلی‌متر را ارائه می‌‌دهند، در حالی که مدل‌های حرفه‌ای معمولاً توان عبور تا ۴۰ میلی‌متر را دارند.

اگر ارتفاع لبه‌ فرش بیشتر از توان عبور جارو باشد، دستگاه نمی‌تواند وارد سطح فرش شود، دائماً متوقف می‌‌شود یا مسیر تمیزکاری را ناقص طی می‌‌کند. بنابراین برای خانه‌هایی که فرش‌های ضخیم دارند، انتخاب جارو رباتیکی با توان عبور حداقل ۲۵ میلی‌متر ضروری است تا دستگاه بدون گیر کردن یا نیاز به کمک دستی، بتواند عملیات تمیزکاری را کامل انجام دهد.

مدل‌های پیشنهادی

• Roborock Qrevo Curv: توان عبور از مانع تا ۴۰ میلی‌متر
• Xiaomi Robot Vacuum S۴۰Pro: توان عبور از مانع حدود ۲۰ میلی‌متر
• Ecovacs Deebot T۵۰ Pro Omni: توان عبور از مانع ۲۲ میلی‌متر

حجم مخزن گرد و غبار و تاثیر آن در تمیز کردن فرش

وقتی جارو رباتیک روی فرش فعالیت می‌کند، ظرفیت مخزن جمع‌آوری گرد و غبار و پرز نقش بسیار مهمی در کارایی دستگاه دارد. مخزن کوچک به‌ سرعت پر می‌شود و کاربر را مجبور می‌کند چندین‌بار آن را تخلیه کند. این مسئله علاوه بر کند کردن روند نظافت، می‌تواند قدرت مکش و توانایی جمع‌آوری ذرات را نیز کاهش دهد. بنابراین، انتخاب جاروی رباتیکی با حجم مخزن مناسب باعث می‌شود فرش‌ها به‌طور کامل، پیوسته و بدون نیاز به دخالت مکرر کاربر تمیز شوند و عملکرد دستگاه در سطح بهینه باقی بماند.

مخزن‌های کوچک (حدود ۰.۳–۰.۴ لیتر) مناسب خانه‌های کوچک یا فرش‌های کم هستند و برای خانه‌های بزرگ یا فرش‌های پرزدار مناسب نیستند.

مدل‌های پیشنهادی 

• Xiaomi Vacuum E۱۰: حجم مخزن ۴۰۰ میلی‌لیتر، مناسب خانه‌های کوچک و فرش‌های کم
• Xiaomi Vacuum S۲۰: حجم مخزن ۴۰۰ میلی‌لیتر، مناسب خانه‌های کوچک و تمیزکاری کوتاه

مخزن‌های متوسط و بزرگ (۰.۵–۰.۷ لیتر یا بیشتر) بهترین گزینه جارو رباتیک برای متراژ بالا و خانه‌هایی با فرش‌های ضخیم یا حیوان خانگی هستند، زیرا امکان جارو کردن طولانی بدون وقفه را فراهم می‌‌کنند.

مدل‌های پیشنهادی

• Xiaomi Robot Vacuum S۴۰ Pro: حجم مخزن ۴۳۰ میلی‌لیتر، مناسب خانه‌های متوسط و فرش‌های پرزدار
• Roborock Qrevo Curv: حجم مخزن ۳۳۰ میلی‌لیتر، مناسب خانه‌های بزرگ، فرش‌های ضخیم و خانه‌های با حیوان خانگی
• Dreame L۱۰S  Pro  Gen  ۲: حجم مخزن ۴۷۰ میلی‌لیتر، مناسب متراژ بالا و فرش‌های پرزدار
• Ecovacs X۸ Pro Omni: حجم مخزن ۲۲۰ میلی‌لیتر، برای خانه‌های بزرگ و استفاده طولانی بدون تخلیه

سیستم ناوبری و پوشش سطح فرش

جاروهای رباتیک مجهز به سیستم ناوبری هوشمند (Mapping Navigation) می‌توانند بخش عمده‌ای از سطح فرش را با مسیرهای دقیق و منظم پوشش دهند. با این حال، به‌دلیل محدودیت‌های طبیعی در شکل بدنه، میزان دسترسی برس‌ها به گوشه‌ها، لبه‌ها و فضاهای بسیار تنگ معمولاً چالش‌برانگیزتر هستند و ممکن است نیاز به بررسی یا نظافت دستی داشته باشند.

مدل‌های پیشرفته با ناوبری لیزری، سنسورهای برخورد و نقشه‌برداری دقیق، قادرند بخش اعظم مسیرهای خانه را شناسایی و به‌طور مؤثر تمیز کنند. برخی دستگاه‌ها مانند Xiaomi Robot Vacuum S۴۰ Pro به بازوی مکانیکی لبه‌زن مجهز شده‌اند تا فاصله دستگاه از دیوارها کمتر شود و تمیز کاری لبه‌ها بهتر انجام گیرد. همچنین مدل‌هایی همچون Dreame L۱۰S Pro Gen ۲ عملکرد بسیار قابل‌قبولی در نقاط کناری محیط دارند.

به‌طور کلی، برای خانه‌هایی با گوشه‌های زاویه‌دار یا موانع نزدیک به دیوار، انتخاب جارو رباتیکی با سیستم لبه‌زن کارآمد، نقشه‌برداری دقیق و امکان تعیین محدودیت‌ها یا مناطق خاص در اپلیکیشن توصیه می‌شود. در نهایت، انجام یک بررسی سریع پس از پایان نظافت می‌تواند تضمین کند که نقاط بسیار محدود نیز کاملاً تمیز شده‌اند.

استفاده از جارو رباتیک روی فرش دستباف

فرش‌های دستباف به دلیل بافت بسیار ظریف، پرزهای بلند و رنگ‌های حساس، هنگام استفاده از جارو رباتیک خطر آسیب دیدن دارند. حتی مدل‌های پیشرفته با برس‌های لاستیکی یا قابلیت تنظیم مکش هم نمی‌توانند تضمین کنند که نخ‌ و تار‌های فرش دچار آسیب نشوند یا رنگ‌ها ثابت بمانند. به همین دلیل، توصیه می‌‌شود برای فرش‌های دستباف از جارو رباتیک استفاده نشود و به جای آن از جاروهای دستی نرم یا جاروهای برقی ملایم بهره برد. این روش‌ها می‌‌توانند ذرات سطحی و گرد و غبار را جمع کنند بدون اینکه به بافت و رنگ ظریف فرش آسیبی وارد شود.

نکات نگهداری و مراقبت از جارو رباتیک هنگام استفاده روی فرش

تمیز کردن برس‌ها و تیغه‌ها به‌صورت منظم

روی فرش‌های پرزدار یا خانه‌هایی با حیوان خانگی، مو و پرزها ممکن است دور برس‌ها یا تیغه‌ها بپیچند. حداقل یک بار در هفته برس‌ها را جدا کرده و موها یا پرزها را پاک کنید تا مکش و عملکرد دستگاه کاهش نیابد.

تخلیه مرتب مخزن گرد و غبار

فرش‌های ضخیم و پرز بلند، گرد و غبار بیشتری تولید می‌‌کنند. اگر مخزن پر شود، توان مکش کاهش می‌‌یابد و فرش به طور کامل تمیز نمی‌شود. توصیه می‌‌شود پس از هر بار استفاده یا هر چند روز یک‌بار مخزن را تخلیه کنید.

بررسی و تمیز کردن سنسورها و چرخ‌ها

ممکن است پرز و موهای بلند بر روی سنسورها یا چرخ‌ها جمع شوند و باعث اشتباه در سیستم ناوبری جارو رباتیک شود. چرخ‌ها و سنسورها را هفته‌ای یک بار با دستمال خشک یا با استفاده از برس نرم پاک کنید.

استفاده از توان مناسب مکش روی فرش‌های ضخیم

برای فرش‌های پرز بلند، از حالت مکش بالا یا Max استفاده کنید تا ذرات عمقی جمع شوند. البته برخی مدل‌ها توانایی تنظیم اتوماتیک نیز دارند، اما بهتر است برای فرش ضخیم به صورت دستی کنترل کنید.

تعویض به‌موقع فیلترها

فیلتر HEPA یا فیلتر گرد و غبار پس از مدتی پر می‌‌شود و توان جمع‌آوری ذرات فرش کاهش می‌‌یابد. دستورالعمل سازنده معمولاً هر ۲–۳ ماه یا با توجه به میزان استفاده، تعویض را توصیه می‌‌کند.

جمع بندی

انتخاب جارو رباتیک مناسب فرش به نوع فرش، پرز، ضخامت و حساسیت بافت بستگی دارد. اگر دنبال گزینه‌ای اقتصادی هستید، مدل‌های شیائومی عملکرد قابل قبول و ارزش خرید خوبی ارائه می‌‌دهند. برای خانه‌های بزرگ یا فرش‌های ضخیم، ربات‌هایی مثل Roborock Qrevo Curv با توان عبور از لبه فرش و حجم مخزن بیشتر، کارایی بهتری دارند. و اگر به دنبال تکنولوژی پیشرفته و امکانات کامل هستید، Ecovacs X۸ Pro Omni می‌‌تواند گزینه‌ای مدرن برای تمیزکاری عمیق و مدیریت هوشمند روی فرش باشد.

سوالات متداول

آیا همه جاروهای رباتیک برای فرش مناسب هستند؟

خیر؛ همانطور که گفته شد همه جاروهای رباتیک برای فرش مناسب نیستند. عملکرد روی فرش به توان مکش، نوع برس و ارتفاع فرش بستگی دارد.

جارو رباتیک روی فرش‌های پرز بلند هم کار می‌‌کند؟

بله؛ جارو رباتیک در مدل‌های Xiaomi S۴۰ Pro و اRoborock Qrevo Curv می‌‌توانند به خوبی روی فرش‌های پرز بلند کار کنند و ذرات عمقی را جمع‌آوری کنند.

چه مشخصاتی برای جارو رباتیک مناسب فرش اهمیت دارد؟

قدرت مکش، نوع برس، توان عبور از لبه فرش و سیستم ناوبری هوشمند مهم هستند.

آیا جارو رباتیک می‌‌تواند مو و پرز حیوانات را از روی فرش جمع کند؟

بله؛ اگر برس مناسب (ترجیحاً تمام لاستیکی) و مکش کافی داشته باشد.

آیا ارتفاع فرش روی عملکرد جارو رباتیک تاثیر دارد؟

بله؛ فرش‌های بلند یا ضخیم ممکن است عبور ربات را محدود کنند و بخش‌هایی از فرش تمیز نشود. از این رو انتخاب مدلی که تا ارتفاع فرش‌های منزل را پوشش می‌دهد، ضروری است.

چند وقت یکبار باید برس و فیلتر جارو رباتیک را تمیز کرد؟

برس‌ها حداقل هفته‌ای یک بار، فیلترها هر ۲–۳ ماه یا بسته به میزان استفاده باید تمیز شوند.

آیا جارو رباتیک می‌‌تواند تمام سطح فرش را پوشش دهد؟

بله؛ تمام سطح فرش را پوشش می‌دهد، اما همانطور که گفته شد، ممکن است گوشه‌ها و کنار دیوارها نیاز به کمک دستی نیز داشته باشند.